Türkiye’nin ilk ve tek sanayi müzesi İstanbul Rahmi M. Koç Müzesinde yer alan “Dünya Bebekleri Koleksiyonu Sergisi” ziyaretçilerini bekliyor.

Oyuncak bebeklerin tarihini gösteren koleksiyonda; İngiliz el yapımı ahşap bebekler, Rus kültürüne ait matruşka bebekler ve Japon festival bebekleri gibi birçok ülkeye ait oyuncak ve koleksiyon objesi yer alıyor.

Eski çağlarda çocuklar kil, toprak ve kemik gibi malzemeler kullanılarak yapılan oyuncaklarla oynarken zamanla bu ahşap, kağıt hamuru ve metal benzeri malzemelere evrildi. Sergi, toplumun her kesiminin kolayca ulaşabildiği ahşap bebeklerle başlıyor. Devamında 18. Yüzyıldan günümüze kadar saklanan ahşap bebekler ve çocukların çok sevdiği bir hikaye olan Pinokyo figürüyle devam ediyor. Sergini diğer bir bölümü de sanayileşme sürecinin etkisiyle ortaya çıkan porselen bebeklere ayrılmış. Büyük bir vitrinin içinde yer ayrılan porselen bebekler 1900’lerden günümüze ulaşan büyük bir koleksiyonun parçaları.

Her ne kadar sanayileşme oyuncak üretimini kolaylaştırsa da el yapımı bebekler günümüzde bile vazgeçilmezliğini koruyor. Bu durumun bir sebebi de el yapımı bebeklerin farklı kültürlerin sembolleri haline gelmesi. Japon kültürüne ait Şeftali Çiçeği Festivali’nde yapılan Hina Ningyo bebeği, Amerika kültürüne ait kıyafetleri Bufalo kürkünden, saçları sahibinin saçlarından yapılan ve çeşitli ritüellerde kullanılan bebekler ya da Anadolu’da evdeki malzemelerden yapılan bez bebekler farklı coğrafyaların tarihini gösteren sembol nitelikli bebeklere örnek oluşturuyor. Sergide, Almanya, Fransa gibi Avrupa ülkelerinin yanı sıra Güney Afrika ve kabile ülkelerinin de geleneksel kostümlü bebekleri dikkati çekiyor.

Popüler kültürün etkisiyle dünyada en çok satılan bebeği olan Barbie serisi de sergide özel bir bölüme sahip. Koleksiyonun en eski Barbie bebeği 1960 yılında üretilmiş. Barbie bebekleri üreten Mattel şirketi “İlham Veren Kadınlar Koleksiyonu” üretimine 2018 yılında başlamış. Farklı ülkelerden başarılı kadınları modelleştirerek bir seri üreten şirket, ülkemizden oyuncu ve senarist Gülse Birsel, sörf şampiyonu Çağla Kubat ve Paralimpik yüzücü Sümeyye Boyacı’yı serisine ekledi. Bu bebekleri de sergide görmek mümkün.

Serginin fikir sahibi Rahmi Koç, eksik olan bebekleri İsveç, İngiltere, Fransa ve Amerika gibi ülkelerden satın alarak yaklaşık üç yıl boyunca serginin açılışına hazırlık yaptı. Bu süreçte serginin tarihsel bir hikayesi olması için küratör Serra Kanyak çeşitli antikacı ve eskicileri ziyaret etti. Yaklaşık 2 bin 200 bebeğin yer aldığı koleksiyon sergisi 1 Nisan’a kadar ziyaretçilerini bekliyor.

Haber: Zehra Semerci – Berfin Kahraman – Ceren Kahya