Çeyrek asrı aşkın sürede hazırlıkları tamamlanan James Webb Uzay Teleskobu 25 Aralık Pazar günü saat 15:20’de Guyana Uzay Merkezi’nden fırlatıldı. 29 günde 1.5 milyon kilometre yol alması planlanan uzay teleskobu, yolculuğunun sonunda yörüngesine yerleşecek ve bizlere uzayın bilinmeyen yönleri hakkında ışık tutacak.
1995’te Hubble’ın ardılı olarak tasarlanan JWST’in tamamlanması uzun sürdü, birçok teknik engelle karşılaştı. 25 Aralık 2021 tarihinde fırlatıldığında L2 (Lagrange noktası 2) konumu etrafında, Güneş’ten uzak, Dünya’nın yörüngesinin 1,5 milyon kilometre ötesinde bir yerde sıkı bir yörüngeye oturacaktır. L2 konumu, uzayda Güneş’in ve Dünya’nın kütle çekiminin birlikte çalışıp Güneş’in etrafında yörüngede dönen bir nesneyi Dünya’yla aynı oranda çektiği, yörünge dönüşünü bir yılda yapmasını sağladığı yerdir. Yani JWST, büyük ölçüde Dünya’nın gölgesinde olacak; bu durum Güneş’ten gelen ısı kirliliğini önleyecek ve teleskobun derin uzayda çok soluk kızılaltı kaynakları saptamasını olanaklı kılacaktır. NASA, teleskobun Ay’daki bir yabanarısının ısısını dahi saptayabildiğini iddia etmektedir.
Görevi
Üzerinde yer alacak olan hassas aygıtlar, dev gezegenlerin ve gezegen sistemlerinin kızıl ötesi görüntülerini çekme ve tayflarını ölçerek yaşlarını ve kütlelerini belirleme imkânına sahip olacaktır. Bunların dışında, başka yıldızların çevresinde yer alan disklerin tayf ölçümlerini yaparak, gezegen sistemlerinin doğmasına olanak sağlayan türden olan disklerin bileşenlerini tanımlamaya da imkân verecektir. Son derece hassas aygıtları ve büyük aynasıyla, gezegenlerin doğduğu toz disklerini gözlemleyebilmenin yanında, kendi yıldızlarının önünden geçen gezegenlerin havaküre bileşenlerini de gözlemleyebilecektir. Her ne kadar gezegen bulmak için geliştirilmiş bir teleskop olmasa da gelişkin yetenekleri bu teleskobun gelecekte yeni gezegenleri inceleyen ve güneş sistemimizin nasıl oluştuğu ve nasıl evrim geçirdiği konularını araştıran gökbilimciler için önemli bir araç haline gelmesi konusunda ümit vermektedir.
Teleskobun yörüngeye ulaşmasıyla öncelikle başarılı bir şekilde kalibre edilmesi ve yerleşmesi, hizalanması gibi bir dizi ayarlamalar yapılacak. Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü’ne göre, yeni teleskoptan en iyi görüntülerin gelebilmesi için yaklaşık 6 aylık bir zamana ihtiyaç duyulacak.
NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu’nun; evrendeki ilk ışık, erken evrende galaksilerin oluşması, yıldızların doğuşu ve gezegenler tarihi olmak üzere temelde 4 ana konusu olacak. Gerekli teknik ayarlamaların ardından James Webb Uzay Teleskobu’nun da şimdiye kadar pek çok büyüleyici fotoğraflara erişmemizi sağlayan Hubble Uzay Teleskobu gibi harika fotoğraflar çekmesi bekleniyor.
Haber: Ensar Alakuş
